کدهای ميله ای : مزایا و کاربرد
حضور موفقيت آمیز در عرصه بين المللی يکی از
عوامل مهم ماندگاری یک بنگاه
تجاری در عصر رقابتی است . فناوری جمع آوری داده به کمک کد ميله ای يک
روش موثر به منظور افزایش بهره وری و حضور موفقيت آمیز در عرصه تجارت
را در اختيار فعالان اقتصادی قرار می دهد .
با تلفيق فناوری جمع آوری داده و کدهای ميله ای ، امکان جمع آوری ، پردازش ،
ارسال ، ثبت و مديريت داده در
صنايع مختلف با سرعت
و دقت بالا فراهم می گردد .
کدهای ميله ای را می توان همانند کدهای نوری الفبای مورس در نظر گرفت .
در اين فناوری با بکارگيری مجموعه ای از ميله های تيره و فضاهای خالی
سفيد با پهنای مختلف يک کد ميله ای توليد می گردد . در ادامه با نصب کد
ميله ای بر روی يک آيتم ، امکان شناسايی منحصربفرد آن در سيستم های
اطلاعاتی فراهم می گردد . برچسب
کد ميله ای توسط يک اسکنر خوانده
شده و جهت پردازش در اختيار کامپيوتر
قرار می گيرد ( اندازه گيری نور بازتابيده شده و تفسير
کد به اعداد و حروف ) .
شکل 1 ، يک کد ميله ای را نشان می دهد
.

شکل
1 : يک کد ميله ای ( استاندارد Code 128 )
شناسايی خودکار
شناسايی خودکار و يا Auto ID
، شامل تشخیص خودکار ، رمزگذاری ، پردازش ، ارسال و ثبت داده است .
زيرساخت عملياتی این کار از طريق الصاق برچسب های کد ميله ای و خواندن اطلاعات رمز شده در
آنان ايجاد می شود. با استفاده از کدهای ميله ای ، امکان
خواندن سريع و دقيق داده و ارسال آن برای سيستم های نيازمند به داده
فراهم می گردد . سيستم های شناسايی خودکار با بکارگيری کدهای ميله ای ،
سخت افزارهای مورد نياز نظير چاپگرها و اسکنرها و نرم افزارهای مربوطه
، امکان جمع آوری داده را با سرعت و صحت بالا فراهم می نمايند .
نرم افزارهای پويش کد های ميله ای در ابتدا در حوزه هايی نظیر خرده
فروشی ، کنترل موجودی و رديابی بکار گرفته می شد . وضعيت فوق هم اينک
تغيير و از این گونه سيستم ها در حوزه های جديدی نظیر کنترل کيفيت ،
مرتب سازی ، حمل و نقل و کنترل دستيابی به مناطق حساس نيز استفاده می
گردد . سرعت و حجم اين تغييرات و ميزان اثربخشی آنان در چرخه توليد و
توزيع کالا و خدمات باعث شده است که بسياری از کارشناسان به وجود يک
انقلاب در این زمینه اعتراف نمایند . انقلابی که بازيگردان اصلی آن
کدهای ميله ای می باشند .
با فراهم شدن بستر مناسب اطلاعاتی برای ارتباط بین سيستم های
توليد ، انبار ، توزيع ، فروش
، خدمات و سایر سيستم های مرتبط ، بهره
وری سيستم های مديريت اطلاعات در دو حالت
گروهی (
batch ) و بی درنگ رشد چشمگيری يافته است . پيامد این همه تغيير
، ايجاد فرصت هايی مناسب برای فعالان اقتصادی جهت افزایش بهره
وری عملياتی و پاسخدهی شايسته به مشتريان در زمینه های مختلف است .
مزايای استفاده از کدهای ميله ای
سيستم های جمع آوری داده به کمک کدهای ميله ای ، دارای
مزايای متعددی برای هر نوع بنگاه تجاری می باشند . با استفاده از
یک راهکار مبتنی بر جمع آوری داده به کمک کدهای ميله ای ، داده با دقت
، سرعت و صحت بالا جمع آوری می گردد . دستاورد رويکرد فوق
، کاهش هزينه ها و مديريت مطلوب داده می باشد .
در ادامه به برخی از مزايای بکارگيری کدهای ميله ای اشاره می
نمائيم .
-
جمع
آوری سريع و مطمئن داده
ورود سريع تر اطلاعات به ايستگاه های پردازش اطلاعات :
يک اسکنر کد ميله ای قادر است داده را با سرعتی بمراتب بيشتر
نسبت به یک تايپيست حرفه ای و ماهر ثبت کند .
صحت داده با دقتی بيش از ده هزار مرتبه : در زمان ورود
اطلاعات به کمک صفحه کليد به ازای هر 300 حرف شاهد بروز یک اشتباه
خواهیم بود . این در حالی است که در کد ميله ای به ازای هر ده هزار
حرف احتمال وقوع يک خطاء
وجود خواهد داشت .
-
کاهش هزينه ها
کاهش هزينه نيروی انسانی
، مشهودترین مزيت جمع آوری داده به کمک کد ميله ای است . اثر کاهش هزينه نيروی انسانی
علاوه بر این که در تمامی سيستم جمع
آوری داده مشهود
است ، می تواند در سایر هزينه های پنهان نيز تاثيرگذار
باشد .
کاهش افت درآمد به علت خطاء در جمع آوری داده : مزیت فوق از
مزيت کاهش هزينه نيروی انسانی ملموس تر است . در صورت درج
اطلاعات نادرست در صورتحساب يکی از مشتريان به دليل بروز خطاء در جمع
آوری داده ، احتمال تشخیيص سريع آن وجود نخواهد داشت . این
موضوع می تواند کاهش درآمدهای يک بنگاه تجاری را به دنبال داشته باشد
.
کنترل ميزان موجودی مورد نیاز : استفاده از کدهای ميله ای یکی از
روش های مناسب برای کنترل هوشمند موجودی و ذخيره سرمايه است .
-
بهبود مديريت
تصميم گيری بهتر
: بهبود مديريت سازمان بر اساس
فناوری جمع آوری داده خودکار ، يکی از مهمترین مزايای بکارگیری سيستم
های کد ميله ای در یک سازمان می باشد . يک سيستم کد ميله ای به سادگی
قادر به جمع آوری اطلاعاتی است که
دستيابی به آنان با ساير روش ها سخت و
يا بعضا" غير ممکن است . این موضوع به مديران اجازه می دهد که بتوانند
بر اساس اطلاعات صحيح و دقيق تصميم گيری نمایند .
دستيابی سريع تر به اطلاعات : دستيابی سريع تر به اطلاعات ، می
تواند يک سازمان را در معرض فرصت های اقتصادی مختلفی قرار دهد .
مديران سازمان با استناد به اطلاعات دريافتی و بررسی آنان می توانند در
زمان مناسب تصميماتی حياتی و سرنوشت ساز را برای سازمان خود اتخاذ
نمایند . دستيابی سريع به اطلاعات ، پردازش به موقع آنان و واکنش
سريع ، يکی از رموز ماندگاری در عرصه تجاری برای تمامی فعالان
اقتصادی است .
کاربرد کدهای ميله ای
در این بخش با برخی از کاربردهای کدهای ميله ای در حوزه های
مختلف آشنا می شويم .
-
خرده فروشی
يکی از متداولترین بخش های بکارگيری کد های ميله
ای ، خرده فروشی است . در صورتی
که یک مرتبه به فروشگاه های بزرگ مراجعه کرده باشید ، با اسکنرها و
نحوه خواندن کدهای ميله ای در زمان مراجعه به پيشخوان آشنا می باشید .
بکارگيری کدهای ميله ای ، دستاوردهای زير را برای خرده فروشان به دنبال
خواهد داشت :
کاهش هزينه ها
: هزينه نيروی انسانی در مواردی نظير کنترل موجودی کالا و
سفارشات کاهش پيدا می کند .
رضايت مشتری : يک سيستم کد ميله ای مناسب می تواند
کاهش زمان انتظار مشتريان برای پرداخت بها کالای خريداری شده
و در نهايت رضايت مشتریان را به دنبال داشته باشد .
-
کاهش هزينه انبارداری : دستيابی سريع
و بی درنگ به اطلاعات کالاهای موجود در
انبار می تواند کاهش سطوح انبارداری را به دنبال داشته
باشد . کاهش هزينه نيروی انسانی مورد نياز
برای حمل بيشتر کالا و هزينه های بالاسری مرتبط با آن
نمونه هايی در این زمينه می باشند .
سفارش خودکار کالا : با
استناد به يک سيستم صحيح کنترل موجودی ، امکان ثبت سفارش کالا بطور
اتوماتیک فراهم می گردد .
تصميم گيری بهتر
: با استفاده از فناوری جمع آوری داده به کمک کد ميله ای ، امکان تحليل
مناسب رفتار مشتریان ( نظير نوع کالای خريداری شده ، زمان خريد کالا
توسط مشتری ، ترکيب کالاهای خريداری شده و ... ) فراهم می گردد .
با استناد به نتايج تحليل ، هر بنگاه تجاری می تواند از راهکارهای
مختلفی به منظور افزایش در آمد ، کاهش هزينه و رضايت مشتريان استفاده
نماید .
-
فرآيندهای چند مرحله ای
در بسياری از صنایع ، اتمام يک فعاليت منوط به انجام چندين
مرحله کار است . با استفاده از سيستم های کد ميله ای می توان جزئيات
مربوط به انجام هر مرحله را ثبت و رديابی کرد . در صورت بروز مشکل در
محصول نهائی ، می توان با بررسی هر يک از مراحل توليد به سرعت مشکل را
تشخیص و در جهت رفع آن اقدام نمود . بکارگيری سيستم های کد ميله ای ،
يکی از بهترين روش های بهبود کيفيت و بازدهی در فرآیندهای چند مرحله ای
است .
-
کنترل موجودی
کنترل موجودی بطور دستی یک فرآيند دشوار است . با
نصب کد ميله ای بر
روی هر يک از آيتم های موجود در انبار
و بکارگيری اسکنرهای قابل
حمل ، می توان تمامی فعاليت های مربوط به ورود و
خروج کالا از انبار را ثبت کرد .
اسکنرهای قابل حمل می توانند داده
در بازه های زمانی خاص برای یک سیستم
کامپيوتری مرکزی ارسال نمایند ( به
صورت گروهی ) و یا موجودی
کالا را به صورت بی درنگ با استفاده از امواج راديويی بهنگام نمایند .
دستاورد سيستم فوق ، بهنگام سازی موجودی کالا با دقت و سرعت بالا و به
صورت بی درنگ خواهد بود . با مديريت صحيح کنترل موجودی کالا ، هزينه
حمل و نقل و انبارگردانی کاهش و کارآمدی سيستم بهتر خواهد شد .
بهبود کارآمدی سيستم ، کاهش هزينه های عملياتی را به دنبال خواهد داشت
.
-
دستيابی ايمن
با بکارگيری کدهای ميله ای برای شناسايی افراد ، می توان يک
سيستم دستيابی ايمن به نقاط حساس در يک سازمان را ايجاد کرد . در
چنين سيستم هايی ، اسکنرهای پويش کد ميله ای و يا دستگاه های مغناطيسی
بر روی درب ها و نقاط ورودی نصب تا اطلاعات مربوط به شناسه پرسنل را
پويش و برای سيستم کنترل مرکزی ارسال نمایند . تمامی سياست ها و مجوزها
از طريق يک سيستم مرکزی کنترل می گردد .
-
کنترل زمان ورود و خروج
يک سيستم ورود و خروج پرسنل مبتنی بر شناسائی کارکنان بر
اساس نشان های رمزدار شده
، قادر است به محض ورود و یا خروج پرسنل
اطلاعات آنها را پويش و برای سيستم مرکزی
ارسال نماید .بدين ترتيب ،ساعات ورود و خروج هر يک از پرسنل بطور
اتوماتيک ثبت و در اختيار ساير سيستم های مرتبط قرار می گيرد .
-
کنترل کيفيت
با بکارگيری سيستم های کد ميله ای در کنترل کيفيت
، می توان نوع تست را برای هر قطعه مشخص و انجام آن را به افراد
خاصی نسبت داد .سيستم های کد ميله ای قادرند رکوردهايی دائم از رديابی عناصر و خرابی عناصر مرتبط با آنان
را در سيستم ثبت نمایند .
-
بسته بندی
از سيستم های کد ميله ای می توان در صنعت بسته بندی کالا و
به منظور شناسائی شماره قطعات ، شماره سريال و اطلاعات حمل و نقل
استفاده کرد .
-
جمع آوری داده از طریق فرم ها
ماهيت کار برخی مشاغل بگونه ای است که بطور دائم با فرم های پيچيده سرو
کار دارند ( نظير پزشکان که با فرم های اطلاعاتی مختلفی در ارتباط با
بيماران سروکار دارند ). با استفاده از کدهای ميله ای ،
می توان جزئيات اطلاعات مربوط به هر يک از موجوديت های مرتبط با مشاغل
فوق را بطور اتوماتیک در کامپيوتر ثبت کرد . با این روش
ساده می توان اقدام به جمع آوری حجم بالائی داده در ارتباط با يک
موجوديت خاص نظیر مشتری و يا بيمار کرد . مهمترين دستاورد اين چنين
سيستم هايی کاهش هزينه های جمع آوری داده و ارائه سرويس های بهتر است .
-
سنجش بهره وری
سنجش بهره وری یکی از فعاليت هايی است که می تواند
بطرز ملموسی کاهش هزينه های نيروی انسانی را به دنبال داشته باشد
. در يک سيستم که به
خوبی مديريت می گردد ، مديران می توانند مسائل را ايزوله و به
سرعت در جهت رفع آنان اقدام نماید. با استفاده از سيستم های سنجش بهره
وری، مديريت سازمان می تواند بطور خودکار از فعاليت های انجام شده در
سازمان خود آگاه و ميزان انطباق آنان را با برنامه های تدوين شده
و اهداف سازمانی بررسی نماید .
در این مطلب با مزایا و برخی کاربردهای کد میله ای آشنا شديم .
بکارگیری سيستم های کد ميله ای کاهش هزينه ها ، بهبود کيفيت ،
افزایش کارآئی و سایر شاخص
های کليدی تاثيرگذار در فعاليت های اقتصادی را برای فعالان
اقتصادی به دنبال خواهد داشت .
|