عنوان
|
نويسنده
|
مشاهده
|
RFID چيست ؟ |
مديريت آموزش |
82537 |
با توجه به جایگاه داده در عصر حاضر و لزوم نگاه جامع به این مقوله مهم ، بر آن شدیم تا محوریت فعالیت های خود را بر روی این موضوع متمرکز نمائیم . از این رو گروه فابک با شعار فناوری اطلاعات برای کسب وکار شکل گرفت و خدمات خود را از طریق سایت www.fabak.ir به مخاطبان محترم عرضه می نماید
 |
RFID چيست ؟
RFID
چيست ؟
امروزه ضرورت شناسايی خودکار عناصر و جمع آوری داده مرتبط به آنان بدون
نياز به دخالت انسان جهت ورود اطلاعات در بسياری از عرصه های صنعتی ، علمی
، خدماتی و اجتماعی احساس می
شود . در پاسخ به اين نياز تاکنون فناوری های متعددی
طراحی و پياده سازی شده است .
به مجموعه ای از فناوری ها که از آنان برای شناسايی اشياء
، انسان و حیوانات توسط
ماشين استفاده می
گردد ، شناسايی خودکار و يا به اختصار Auto ID
گفته می شود .
هدف اکثر سيستم های شناسايی خودکار ، افزایش کارآيی ، کاهش خطاء ورود
اطلاعات و آزاد سازی زمان کارکنان برای انجام کارهای مهمتر نظیر
سرویس دهی بهتر به مشتریان است .
تاکنون فناوری های مختلفی به منظور
شناسايی خودکار طراحی و پياده سازی شده است . کدهای ميله
ای ، کارت های هوشمند ، تشخیص صدا ، برخی فناوری های بيومتريک ، OCR (
برگرفته شده از optical character recognition ) و
RFID ( برگرفته شده از radio frequency
identification ) نمونه هايی در اين زمينه می باشند .
در ادامه با فناوری RFID بيشتر آشنا خواهیم
شد .
آشنايی اولیه با فناوری RFID
اجازه دهيد برای آشنايی بيشتر با فناوری
RFID چندین تعريف از آن را با یکدیگر مرور نمائيم :
-
RFID با استفاده از ارتباطات مبتنی بر
فرکانس های راديويی امکان شناسايی خودکار ، رديابی و مديریت اشياء ،
انسان و حيوانات را فراهم می نماید . عملکرد RFID
وابسته به دو دستگاه تگ و کدخوان است که جهت برقراری ارتباط بين
يکديگر از امواج راديويی استفاده می نمایند .
-
به مجموعه ای از فناوری ها که در آنان برای شناسايی خودکار
افراد و اشياء از امواج راديويی استفاده می گردد ،
RFID گفته می شود . از روش های مختلفی برای شناسايی افراد
و اشياء استفاده می شود. ذخيره شماره سريال منتسب به يک فرد و يا شی
درون یک ريزتراشه که به آن یک آنتن متصل شده است ، يکی از متداولترین
روش های شناسايی خودکار
است .
به تلفيق تراشه و آنتن
، تگ
RFID و يا فرستنده
خودکار
RFID گفته می شود . تراشه به کمک آنتن تعبيه
شده ، اطلاعات لازم جهت شناسايی
آيتم مورد نظر را برای يک کدخوان ارسال می نماید .
کدخوان امواج راديويی
برگردانده شده از تگ RFID
را به اطلاعات ديجيتال تبدیل می نماید
تا در ادامه ، امکان ارسال داده
برای کامپيوتر و پردازش آن فراهم گردد.
-
RFID يک پلت فرم مهم جهت شناسايی
اشياء ، جمع آوری داده و مديريت اشياء را ارائه می نماید . پلت فرم فوق
مشتمل بر مجموعه ای از فناوری های حامل داده و محصولاتی است که به
مبادله داده بین حامل و يک سيستم مديريت اطلاعات از طریق یک لینک
فرکانس راديويی کمک می نماید .
تگ های RFID با استفاده از يک فرکانس
و بر اساس نياز سيستم
( محدوده خواندن و محيط
) ، پياده سازی می گردند . تگ ها به صورت فعال ( به
همراه يک باطری ) و یا غيرفعال ( بدون باطری )
پياده سازی می شوند
. تگ های غيرفعال،
توان لازم جهت انجام عمليات را از ميدان توليد شده
توسط کدخوان می گيرند .
کدخوان RFID ، معمولا" به یک کامپيوتر
متصل می شود و دارای نقشی مشابه
با یک اسکنر کد میله ای است . مسئوليت برقراری
ارتباط لازم بين سيستم
اطلاعاتی و تگ های RFID
برعهده کدخوان
RFID است.
شکل 1 ، یک
نمونه تگ RFID را نشان می دهد .

شکل 1 : یک نمونه تگ
RFID
شکل 2 ، یک
نمونه کدخوان RFID بی سیم با برد 80
متر را نشان می دهد .

شکل 2 : یک نمونه کدخوان
RFID بی سیم
RFID چگونه کار می کند ؟
تگ و يا دستگاه فرستنده خودکار ، شامل يک مدار الکترونيکی
است که که به شی مورد نظری که لازم است دارای یک کد شناسايی باشد ،
متصل می گردد . زمانی که تگ نزدیک و یا در محدوده کدخوان قرار می گيرد
، میدان مغناطيسی تولید شده توسط کد خوان باعث فعال شدن تگ می گردد
.
در ادامه ، تگ بطور پيوسته اقدام به ارسال داده از طریق پالس های
راديويی می نماید . در نهايت داده توسط کدخوان دريافت و توسط نرم
افزارهای مربوطه نظیر برنامه های ERP
( برگرفته شده از Enterprise Resource Planning ) و
SCMS ( برگرفته شده از Supply Chain
Management systems ) پردازش می گردد .
شکل 3 نحوه انجام فرآیند فوق را نشان می دهد .

شکل 3 : نحوه کار
RFID
آیا
RFID بهتر از کد ميله ای است ؟
RFID و کدميله ای دو فناوری مختلف با
کاربردهای متفاوت می باشند . علی رغم این که ممکن است وظايف این دو
فناوری در برخی حوزه ها نقاط مشترکی داشته باشد ، وجود برخی تفاوت ها
نیز به اثبات رسیده است :
-
نوع فناوری استفاده شده جهت خواندن کدها
: يکی از مهمترین تفاوت های کد میله ای و
RFID ، تبعيت کدهای ميله ای از فناوری
موسوم به " خط دید " است . این بدان معنی است که یک دستگاه اسکنر لازم
است کد ميله ای را ببيند تا بتواند آن را بخواند . بنابراین لازم است
برای خواندن یک کد ميله ای ، کد مورد نظر در ديد اسکنر قرار بگيرد .
در مقابل ، شناسايی مبتنی بر فرکانس راديويی به "خط ديد " نیاز
ندارد. تا زمانی که تگ های RFID در
محدوده قابل قبول کد خوان باشند ، امکان خواندن آنان وجود خواهد داشت .
-
عدم امکان پويش کدشناسايی در صورت بروز مشکل
برای برچسب حاوی کد ميله ای : در صورتی که برچسب حاوی کد
میله ای خراب ، کثيف و يا پاره گردد ، امکان پويش کد ميله ای وجود
نخواهد داشت . این وضعيت در رابطه با تگ های RFID
صدق نخواهد کرد.
-
فقدان
اطلاعات تکميلی : کدهای ميله ای استاندارد صرفا"
قادر به شناسايی محصول و توليد کننده آن می باشند و منحصربفرد بودن
کالا را تضمین نمی نمایند . به عنوان نمونه کد ميله ای که بر روی یک
ظرف شیر وجود دارد همانند سایر کدهای موجود بر روی سایر محصولات مشابه
همان توليدکننده است . این کار ، شناسايی محصولی را که تاریخ
مصرف آن به اتمام رسيده است را غيرممکن می سازد .
-
ماهيت خواندن کدها : امکان خواندن
تعداد بسيار زيادی از تگ های RFID در یک
زمان و بطور اتوماتیک وجود دارد . این در حالی است که کدهای ميله
ای می بايست بطور دستی و يکی پس از ديگری پويش گردند .
-
استفاده آسان و
قابليت اعتماد : در سيستم های مبتنی بر فناوری
RFID ، امکان خواندن تگ ها از مسافت بيشتری
وجود دارد .همچنين درصد بروز خطاء در زمان خواندن کد کمتر از کدهای
ميله ای است .
آيا
فناوری RFID يک فناوری جديد است ؟
RFID يک فناوری تائيد شده از سال 1970 تا
کنون است و به دليل قيمت بالای آن تاکنون در
برنامه های تجاری اندکی مورد استفاده قرار گرفته شده است . در صورتی که
بتوان تگ ها را با قيمت مناسب تری تولید کرد ، استفاده از فناوری
RFID می تواند بسیاری از مسائل مرتبط با
کدهای ميله ای را برطرف نماید . با توجه به این که امواج راديويی قادر
به حرکت در بین اکثر مواد غیرفلزی می باشند ، امکان استفاده از فناوری
RFID در حوزه های گسترده تری وجود
دارد .
مزایای بکارگیری RFID
هم کدخوان ها و هم تگ ها می توانند دارای اندازه و شکل
مختلفی باشند . با توجه به اندازه کوچک تگ ها و آزادی عمل جهت حرکت
آنان ، سازمان ها و موسساتی که علاقه مند به استفاده از این فناوری می
باشند از انعطاف بالائی در این رابطه برخوردار خواهند بود .
برخی از مزایای بکارگیری فناوری RFID
عبارتند از :
تگ ها می توانند مخفی باشند و یا در اکثر
مواد جاسازی شوند .
با توجه به این که تگ ها در ابعاد و
اشکال مختلف ارائه می شوند ، کاربران می توانند با توجه به نیاز خود
یکی از آنان را انتخاب نمایند.
جهت خواند کد لازم نيست که تگ در معرض
ديد مستقیم کدخوان قرار بگیرد .
با توجه به ماهيت تگ ها ( عدم نیاز به
تماس مستقیم ) ، استهلاک و فرسودگی وجود نخواهد داشت .
امکان دستکاری کدهای سریال ذخيره شده در
تگ ها وجود نخواهد داشت .
برخی از
کاربردهای RFID
از فناوری RFID در بسیاری از
ساختمان های اداری و به منظور کنترل تردد کارکنان در بخش های مجاز و
غیرمجاز استفاده می گردد . تعداد زیادی از فروشندگان کالا به منظور
مراقبت الکترونيکی از محصولات خود در مقابل سرقت از این فناوری استفاده
می نمایند . برخی نهادی دولتی نیز برای نظارت و کنترل متخلفین از
فناوری فوق استفاده می نمایند .
برخی ديگر از کاربردهای فناوری RFID
عبارتند از :
کنترل موجودی
کنترل دستيابی
تحليل آزمايشگاهی
کنترل تعداد دور . به عنوان نمونه ، ثبت
اتوماتیک تعداد دفعاتی که يک دونده می بايست طی نماید
ثب زمان و مکان تردد . به عنوان
نمونه ، ثبت اتوماتيک زمان و مکان گشت زنی برای برخی مشاغل خاص
شناسايی خودرو
امنيت ساختمان ها
رديابی دارايی ها
کنترل ترافيک ، رديابی رانندگان متخلف و
ثبت اتوماتیک نخلفات
سيستم های حمل و نقل
و موارد متعدد ديگر
در پايان بد نيست به اين نکته نیز اشاره نمائيم که يکی از چالش های مهم
توليد کنندگان RFID و کاربران ، فقدان
استانداردهای لازم در این صنعت است . به عنوان نمونه سيستم های
RFID استفاده شده در صنايع خرده فروشی دارای
تفاوت اساسی با سيستم هايی می باشند که از آنان به منظور کنترل دستيابی
استفاده می گردد .